What in Grimm’s name…
Lang, lang geleden in een land hier ver vandaan, werd een contrastieve analyse gedaan. In dit onderzoek wordt er gekeken naar de rol die culturele verschillen spelen bij het vertalen van talige humor uit de film Shrek 2 (2004) vanuit het Amerikaans-Engels naar de ondertiteling in het Nederlands. Dit is onderzocht door geselecteerde fragmenten uit de film in te delen volgens analysemodellen van Pedersen en Long & Graesser. Hierdoor zijn 47 fragmenten ingedeeld op vertalingsstrategie en humor. Uit de analyse bleek dat culturele verschillen die een rol spelen bij de vertaling van talige humor vaak cultuurspecifieke objecten, kennis, gezegdes, woordspelingen en uitdrukkingen zijn waartoe de doelcultuur niet beschrikt. Hiervoor moet de vertaler een oplossing vinden. Vaak gebeurt dit door substitutie (coverte vertaling) te gebruiken of het Amerikaans-Engels direct te vertalen (overte vertaling). Dit kan betekenen dat in sommige gevallen de humor voor de doelcultuur verloren gaan omdat deze de tekst niet juist kunnen interpreteren doordat hier de talige middelen niet voor beschikbaar zijn. De culturele verschillen tussen de Amerikaans-Engelse cultuur en de Nederlandse cultuur spelen een dusdanige rol bij de vertaling van talige humor. Dit heeft vooral betrekking op de interpretatie bij de Doel Cultuur waardoor de humor uit de film door het Nederlandse publiek anders geïnterpreteerd wordt.
En ze leefden nog lang en gelukkig….
Max Otten, Margriet van Ojen en Bo van Soest
